Lotnictwo cywilne


Samoloty pasażerskie


Airbus A380

Kokpit A380

Zdjęcie Wiktorii Sabramowicz

Samolot (którego projekt oficjalnie rozpoczęto w 2000 roku) jest szerokokadłubowym 4-silnikowcem dalekiego zasięgu, o dwóch pokładach pasażerskich mieszczących w sumie 550 - 800 osób. Samolot ma w sumie 4 poziomy: najniższy towarowy (cargo), który może być również wykorzystany do umieszczenia różnych "atrakcji" dla pasażerów, jak np. kawiarnie czy sklepy, 2 pokłady główne (pokład górny z maksymalnym układem foteli w rzędzie 2 + 4 + 2 oraz dolny 3 + 4 + 3) oraz antresolę pomiędzy nimi, na której umieszczono kokpit (pomiędzy górnym a dolnym pokładem pasażerskim). Jest to największy samolot pasażerski świata.
Konstrukcja samolotu jest głównie duralowo-kompozytowa. Innowacją jest zastosowanie materiału GLARE (aluminium wzmocnione włóknem szklanym). Pozostałe komponenty to np. CFRP (carbon-fibre reinforced plastic ) czy GFRP (glass-fibre reinforced plastic).
Oficjalna cena samolotu to kwota około 295 milionów dolarów.

Pierwsze prace nad samolotem pasażerskim bardzo dużej pojemności prowadzono już w 1988. Wtedy to Airbus prowadził badania nad projektem UHCA (Ultra High Capacity Airliner). W styczniu 1993 natomiast, niektóre firmy wchodzące w skład Airbusa prowadziły także (niezależnie od całego konsorcjum) wspólne prace z Boeingiem nad samolotem VLCT (Very Large Commercial Transport - Bardzo Duży Samolot Komercyjny). Wspólne prace skończyły się jednak 3 lata później. Amerykanie i Europejczycy mieli bowiem inne filozofie co do przewidywanego rozwoju rynku przewozów pasażerskich. Według Boeinga przyszłością lotnictwa jest dowożenie pasażerów bezpośrednio do ich portów przeznaczenia, Airbus natomiast wierzył, że najważniejsze będzie przewożenie pasażerów pomiędzy przesiadkowymi światowymi portami lotniczymi o kluczowym znaczeniu, skąd pasażerowie będą udawać się w dalszą podróż. Boeing, uznając więc, że koszty produkcji tak dużej maszyny byłyby za wysokie w stosunku do rynku zbytu, zdecydował się na rozwijanie swojego B747, natomiast Airbus prowadził dalsze prace nad swoim A3XX (przemianowanym później na A380). Rozważano różne konstrukcje samolotu, m.in. projekt złożony z 2 kabin przekroju A340 umieszczonych obok siebie.

Paliwo

Pojemność zbiorników to 310 000 litrów. Tankowanie samolotu trwa ok. 45 - 60 minut. Każdy ze zbiorników posiada 2 pompy paliwowe: główną oraz rezerwową. Samolot wyposażony jest oczywiście w opcję zrzutu paliwa, a jego zaawansowany system paliwowy daje wiele opcji przepompowywania paliwa pomiędzy zbiornikami, np. dla celów utrzymywania odpowiedniego środka ciężkości (część transferów jest automatyczna).

System hydrauliczny

Nowością w A380 jest system hydrauliczny o ciśnieniu 5 000 psi, w porównaniu z 3 000 psi w dotychczasowych Airbusach. Samolot jest wyposażony w 2 "obwody" hydrauliczne, oznaczone jako YELLOW i GREEN.

Silniki

Przewoźnicy mają do wyboru napęd Rolls Royce TRENT 900 lub The Engine Alliance GP7200 (powstanie firmy jest wynikiem kooperacji pomiędzy firmami General Electric oraz Pratt & Whitney). W konstrukcji obu silników zastosowano m.in. tytan i Kevlar.
Silniki są wyposażone (jak w poprzednich Airbusach) w system FADEC (Full Authority Digital Engine Control) oraz (nowość) system ACUTE (Airbus Cockpit Universal Thrust Emulator), który przelicza parametry pracy silnika na jeden parametr ciągu (THR) wyrażony w %.
Z ciekawostek warto wspomnieć o tym, iż w A380 tylko silniki wewnętrzne (te bliżej kadłuba) wyposażone są w rewers ciągu.Zatrzymanie samolotu trwa ok. 32 sekund.

Silnik Trent 900:

Silnik GP7200:

Poniżej prezentuję wybór silnika przez wybranych użytkowników maszyny.

UżytkownikSilnik
Prototyp (pierwszy lot A380)Rolls Royce
Air FranceEngine Alliance
EmiratesEngine Alliance
Etihad AirwaysEngine Alliance
Korean AirEngine Alliance
LufthansaRolls Royce
QuantasRolls Royce
Qatar AirwaysEngine Alliance
Singapore AirlinesRolls-Royce
China Southern AirlinesRolls-Royce
Thai AirwaysRolls-Royce
Virgin AtlanticRolls-Royce
MalaysiaRolls-Royce
AsianaRolls-Royce

Podwozie

Samolot jest wyposażony w dwukołowe podwozie przednie oraz 2 zestawy podwozia głównego: podskrzydłowe (wing landing gear) wyposażone w 2 wózki po 4 koła każdy oraz podwozie pod kadłubem wyposażone w 2 wózki po 8 kół każdy.

System sztucznej stateczności

Tak jak poprzednicy, A380 pilotowany jest w systemie sztucznej stateczności Fly-By-Wire (FBW), który działa bardzo podobnie, jak ten w A320 - kliknij tutaj po szczegółowy opis zalet systemu.
Do jednej z podstawowych różnic należy system awaryjny poruszania sterami - w A320 było to sterowanie mechaniczne, a tutaj mamy sterowanie elektryczne. Trymowanie samolotu również nie odbywa się mechanicznie, toteż zniknęły charakterystyczne dla wcześniejszych Airbusów obecne w kokpicie "koła" do tego służące. Zamiast tego w kokpicie jest odpowiedni sterowany elektrycznie przycisk. Tak jak u poprzedników, w A380 pilot trymuje samolot do startu, natomiast potem odbywa się ono automatycznie.
Dodatkowo, dzięki zastosowaniu siłowników elektro-hydrostatycznych (EHA - Electro-Hydraulic Actuators) oraz zapasowych elektrycznych (EBHA - Electrical Backup Hydraulic Actuators) można było zrezygnować z jednego obwodu hydraulicznego (poprzednie samoloty miały ich 3, a nie 2). Dzięki tym systemom, kluczowe elementy samolotu wyposażone są we własne zapasowe "miniobwody" hydrauliczne. Dzięki temu, piloci nie tracą kontroli nad samolotem nawet w przypadku awarii obu głównych systemów hydraulicznych.
System wyposażony jest w 3 komputery PRIM (Primary Computers) oraz 3 komputery SEC (Secondary Computers), a także 2 koncentratory danych FCDC (Flight Control Data Concentrators).
Lotki samolotu podzielone są na 3 sekcje. Przy wychylonych klapach, jak w A320, opuszczają się automatycznie (aileron droop).

Awionika

Za awionikę samolotu odpowiedzialne są w największym stopniu firmy Honeywell i Thales.

Domyślne limity dla A380:

Pierwszy lot (27.04.2005 - Tuluza)

Zdjęcia wnętrza A380 (makieta)









Autorem zdjęć jest Tomasz Elantkowski / Photos by Tomasz Elantkowski

Ciekawostki:

Aktualizacja: 29.03.2008

Pierwszym na świecie użytkownikiem samolotu Airbus A380 były linie lotnicze Singapore Airlines. Pierwszy "Super Jumbo" linie odebrały 15.10.2007 roku. Maszyna o pojemności 471 miejsc w trzech klasach 28.10.2007 zainaugurowała połączenie lotnicze pomiędzy Singapurem i Sydney. Natomiast 11.08.2008 linie Singapore Airlines odebrały kolejnego A380, który od 18.03.2008 lata na trasie pomiędzy Singapurem a Londynem.
Warto również wspomnieć o nowym, dość chyba rewolucyjnym projekcie dla klasy pierwszej - swoistych "apartamentów" dla każdego pasażera. Każdy pasażer klasy pierwszej ma do swojej dyspozycji wydzielony zamykany "przedział" zapewniający doskonałą prywatność - oczywiście wyposażony we w pełni rozkładany do pozycji leżącej fotel.

Aktualizacja: 14.08.2008

Kto kogo prześcignie w oferowanym na pokładzie komforcie? Teraz także linie Emirates Airlines oferują loty A380, na trasie z Dubaju do Nowego Jorku i z powrotem. W klasie pierwszej również, jak i w przypadku Singapore, oferowane są "apartamenty" - drzwi elektrycznie sterowane, fotel z funkcją masażu, 23-calowy ekran to tylko niektóre z zalet tego sposobu podróżowania, niestety, nie na każdą kieszeń... Rewolucyjnym natomiast pomysłem jest On Board Spa. Prysznice na pokładzie samolotu? Tego dotychczas w samolotach rejsowych jeszcze nie było... Ale trzeba było czymś przyciągnąć pasażera... Może więc wobec tego nie warto już wspominać o salonach (pokładowych) z barem, gdzie mogą się spotkać pasażerowie czy systemach ICE (Information, Communication, Entertainment - dostępne także w klasie ekonomicznej), dzięki którym pasażer ma do dyspozycji 1000 kanałów audio-video, gniazdko do laptopa, możliwość wysyłania sms`ów i telefonowania czy choćby podglądania krajobrazu pod samolotem dzięki kamerom? Może wobec pryszniców rewolucja już to nie jest, ale wspomnieć warto... Najbliższa dostawa A380 ma nastąpić dla Quantas...

Aktualizacja: 23.09.2009

Trochę czasu minęło od ostatniej aktualizacji. Od września 2008 A380 lata już w barwach australijskich linii Quantas. Obsługuje on trasy Melbourne - Los Angeles, Sydney - Los Angeles, Sydney - Singapur, Sydney - Londyn i Singapur - Londyn. Samolot wyposażony jest w apartamenty analogicznie do Singapore Airlines w klasie pierwszej, rozkładane w pełni fotele-łóżka w klasie biznes, oraz 2 warianty klasy ekonomicznej (zwykła oraz "Premium"). Wyposażenie takie jak możliwość telefonowania czy sms-owania z fotela (także w klasie ekonomicznej), ekran w każdym fotelu, wtyczka do laptopa (wszystko to w ekonomicznej) już chyba nie zaskakują. Ciekawostką jest menu w klasie ekonomicznej - można dostać m.in. owoce i lody, co nie jest często w klasie ekonomicznej spotykane. Samolot wyposażony jest również w salonik klasy pierwszej oraz bar samoobsługowy dla klasy ekonomicznej. Maszyna w konfiguracji Quantas zabiera na pokład łącznie 450 osób.

Tymczasem do odbioru swoich A380 przygotowuje się również Lufthansa. Pierwsze maszyny mają się pojawić już w marcu 2010, a ostatnia, 15ta maszyna, ma zostać odebrana już w czerwcu 2011. Samolot ma latać między innymi z Frankfurtu do Nowego Jorku, Tokio, Pekinu i Johannesburga.

Aktualizacja 04.11.2009

Pierwszy lot komercyjny A380 w barwach Air France (na trasie z Paryża do Nowego Jorku JFK) odbędzie się już 23 listopada!!!

Aktualizacja 01.05.2010

Lufthansa zakończyła właśnie konkurs na imię dla swojego pierwszego samolotu Airbus A380. Pierwszy A380 otrzymał imię "Lady Bee".

Aktualizacja 30.05.2010

Lufthansa odebrała już swój pierwszy samolot A380! Może nie ma on żadnych rewolucyjnych udogodnień w klasie pierwszej (poza bardzo dużymi luksusowymi łazienkami), takich jak "apartamenty" Singapore Airlines, ale też jest całkiem komfortowy. Ciekawostką jest kamera zamontowana na stateczniku pionowym samolotu, dzięki której pasażerowie (wszystkich klas) mogą na ekranach oglądać widok z lotu ptaka ;).

Aktualizacja 14.10.2011

Dziś swojego pierwszego A380 odbierają linie China Southern. Samolot otrzymał imię Pearl of the Sky.

First Class

Poniżej kilka linków do filmów na YouTube:











Aktualizacja 14.11.2017

Linie Emirates odebrały niedawno setnego Airbusa A380.

Ważne daty

Inauguracyjne loty rejsowe w poszczególnych liniach lotniczych (wg Wikipedii stan na 30.6.2016)

Singapore Airlines25.10.2007
Emirates01.08.2008
Qantas20.10.2008
Air France20.11.2009
Lufthansa6.6.2010
Korean Air17.06.2011
China Southern Airlines17.10.2011
Malaysia Airlines01.07.2012
Thai Airways6.10.2012
British Airways2.08.2013
Asiana Airlines13.06.2014
Qatar Airways10.10.2014
Etihad Airways27.12.2014

Aktualizacja 20.02.2019

Wg informacji na stronie Pasażer.com, Airbus poinformował o zakończeniu produkcji A380. Było to spowodowane niewystarczającą liczbą zamówień (licząc od początku produkcji było ich 317). Ostatni SuperJumbo ma zostać dostarczony w 2021 roku. Osobiście uważam, że podobnie jak w przypadku Concorde lotnictwo czyni tym samym jakiś krok wstecz - kończy się pewna epoka i jest to dość smutna informacja. Natomiast z punktu widzenia czystej ekonomii - jak widać rację miał Boeing twierdząc, że pasażerowie chcą lotów point-to-point (połączeń bezpośrednich), a nie Airbus, który przewidywał, że ze względu na coraz większy tłok na lotniskach, słuszna jest koncepcja hub-and-spoke (z ang. piasta i szprychy), gdzie pasażerowie latają między głównymi węzłami przesiadkowymi, by tam przesiadać się na połączenia lokalne. Zaawansowanie technologiczne silników sprawiło także, że samolot 2-silnikowy jest opcją preferowaną przez przewoźników ze względu na niższe koszty eksploatacyjne.
Podtym linkiem można znaleźć listę wszystkich tras obsługiwanych przez A380 przygotowaną przez portal Routesonline (aktualną na rok 2018).

Wg stanu na 20.02.2019 po świecie latają obecnie 232 samoloty z rodziny A380.

Dane techniczne*:

Długość samolotu: 73 m
Wysokość: 24,1 m
Szerokość kabiny pokładu górnego: 5,92 m
Szerokość kabiny pokładu głównego: 6,58 m
Długość kabiny: 49,90 m
Rozpiętość skrzydeł: 79,8 m
Powierzchnia nośna: 845 m2
Napęd: 4 silniki turbowentylatorowe Rolls Royce Trent 900 lub Engine Alliance GP7200 o ciągu 311 kN każdy
Zasięg: 15 200 km
Pułap: 13 100 m (FL430)
Maksymalna prędkość operacyjna: 0,89 Ma
Maksymalna masa startowa: 570 ton
Maksymalna masa do lądowania: 390 ton
Maksymalna masa własna samolotu: 366 ton
Maksymalna pojemność zbiorników paliwa: 310 000 litrów
Pasażerowie (konfiguracja standardowa): do 555 lub do 853 w jednej klasie
Załoga kokpitowa: 2

Źródło: "Flying the Airbus A380" by Captain Gib Vogel, str. 117

Data ostatniej aktualizacji podstrony: 20.02.2019. Autor nie gwarantuje aktualności informacji!