Lotnictwo cywilne


Concorde


Katastrofa rejsu AF4590 (lipiec 2000)

Choc Concorde cieszył się przez lata reputacją najbezpieczniejszego samolotu pasażerskiego świata, to mimo wielu lat bezwypadkowej służby, reputację tę zniszczyła jedna znana tragiczna katastrofa, która wydarzyła się 25 lipca 2000 roku pod Paryżem. Poniżej więcej informacji, opracowanych na podstawie raportu z katastrofy.

Czas i miejsce katastrofy:Wtorek, 25 lipca 2000, godz. 14:44 UTC (16:44 czasu polskiego)
Samolot:Concorde F-BTSC
Właściciel i operator samolotu:Air France
Samolot:Charter, Paryż - New York Kennedy, AFR4590
Osoby na pokładzie:Załoga kokpitowa: 3
Personel pokładowy: 6
Pasażerowie: 100
Ofiary:Zabici 113 (w tym 100 pasażerów i 9 osób załogi oraz 4 osoby na ziemi). Ranni: 6 (osoby na ziemi)

Skrócony przebieg zdarzenia:

Podczas startu z pasa 26R lotniska Charlesa de Gaulle`a w Paryżu, tuż przed oderwaniem się od ziemi (rotation), opona nr 2 (prawa przednia opona lewego podwozia głównego) przejechała po metalowym pasku, który odpadł od samolotu linii Continental startującego tuż przed Concorde`m (samolot N13067, wykonywał rejs COA55, Paris-Newark). Kawałki uszkodzonej opony uderzyły w lewe skrzydło, co spowodowało naruszenie zbiornika paliwa nr 5, a w konsekwencji doprowadziło do pożaru. Doprowadziło to do problemów z silnikiem nr 2, oraz przez krótki czas, z silnikiem nr 1. Załoga poderwała samolot (pożar wybuchł w momencie, kiedy przekroczono już prędkość V1, pozwalającą na bezpieczne zatrzymanie samolotu przed końcem pasa startowego), po czym wyłączyła silnik nr 2. Piloci zauważyli, że nie są w stanie schować podwozia. Samolot utrzymywał się w powietrzu przez około minutę, z prędkością 200 węzłów (ok. 380 km/h), osiągając wysokość 200 stóp (ok. 60 m). Po utracie ciągu silników kąt natarcia samolotu oraz jego przechył zwiększyły się raptownie. Jednak na redukcji ciągu na silnikach 3 i 4 przechył w lewo udało się zredukować. Mimo tego, doszło do zderzenia z ziemią. Samolot uderzył prawie płasko w hotel w podparyskim Gonesse. Lot trwał ok. 81 sekund.

Załoga kokpitowa


-Kapitan (pilot lecący)Pierwszy oficer (pilot monitorujący)Inżynier pokładowy
Wiek i płeć:Mężczyzna, 54 lataMężczyzna, 50 latMężczyzna, 58 lat
Licencja pilota komercyjnego/inżyniera wydana:196719711968
Licencja ATP (Airline Transport Pilot):19.02.19762.02.1979-
Wcześniejsze doświadczenie:B727, A300, B737, A320, A340m.in. Caravelle, A300Caravelle, Falcon 20, B727, B737, B747, B747-400,
Nalot ogólny: (w tym na Concorde):13 477, w tym jako kapitan 5 495 (na Concorde nalot ogólny 317, z czego 284 jako kapitan)10 035 (2698)12 532 (937)
Uprawnienia na Concorde wydane:16.08.199910.01.198928.02.1997

Stewardessy i stewardzi

Nr kolejny członka załogiPłećWiekW zawodzie od:Uprawnienia na Concorde od:
1 - Cabin Service DirectorKobieta36 lat19861992
2Kobieta36 lat19911999
3Kobieta49 lat19781990
4Mężczyzna27 lat19961999
5Mężczyzna32 lata19931999
6Mężczyzna38 lat19901997

Samolot

Certyfikat zdatności do lotu (Airworthiness Certificate): 23.12.1975
Wejście do służby liniowej: 24.10.1979
Godziny wylatane do 25 lipca 2000: 11 989
Ilość cykli (start-lądowanie) do 25 lipca 2000: 4 873
Ilość cykli od ostatniego przeglądu generalnego D1 wykonanego w dniu 1.10.1999: 576 godzin (181 cykli)
Silnik 1:Zainstalowany na samolocie: 3.2.2000
Przepracowane godziny: 11 200 (w tym na F-BTSC 342 godziny, 106 cykli)
Silnik 2:Zainstalowany na samolocie: 1.08.1999
Przepracowane godziny: 9 158 (w tym na F-BTSC 576 godzin, 181 cykli)
Silnik 3:Zainstalowany na samolocie: 14.6.2000
Przepracowane godziny: 8 394 (w tym na F-BTSC 84 godziny, 28 cykli)
Silnik 4:Zainstalowany na samolocie: 23.08.1999
Przepracowane godziny: 11 670 (w tym na F-BTSC 576 godzin, 181 cykli)
Opona nr 2:Wyprodukowana: 25.05.2000
Zainstalowana na samolocie: 29.05.2000
Liczba cykli: 37

Samolot zdolny był do lotu. Przed lotem wymieniono siłownik pneumatyczny odwracacza ciągu silnika nr 2 (secondary exhaust nozzle buckets pneumatic motor)

Pogoda na lotnisku Paryż CDG o 14:43 UTC

Widoczność 15 km, zachmurzenie 2/8 Cu na 540 m, 2/8 Cu na 720 m 5/8 Scattered na 1020 m, temperatura 19°C, wilgotność 74%, średni wiatr na progu pasa 26: 090°/3 kts.

Pas startowy:

Wymiary pasa startowego 08L/26R to: 4 215 m x 45 m. Pasek metalu, na który najechał samolot, miał długość ok. 43 cm. Kawałek opony, który uderzył w zbiornik miał wymiary 100 x 33 cm i ważył ok. 4,5 kg.

Konkluzje

Ważniejsze momenty lotu

Czas (UTC)Zdarzenie
14:25:54Załoga rozpoczyna rozruch silników
14:37:10Załoga rozpoczyna kołowanie
14:42:17Concorde dostaje zgodę na zajęcie pasa startowego
14:42:30Dźwignie ciągu w pozycji do startu
14:42:54Prędkość 100 węzłów
14:42:30Dźwignie ciągu w pozycji do startu
14:43:03Prędkość decyzji V1
14:43:09Opona nr 2 natrafia na leżący w odległości 1700 m od początku pasa startowego pasek metalu (prędkość samolotu w tym momencie to 175 węzłów czyli 324 km/h)
14:43:12Kapitan rozpoczyna rotację (prędkość: 183 węzły, czyli 338 km/h, odległość od progu pasa 1915 m). Pierwsze oznaki utraty ciągu
14:43:14Kontroler z wieży informuje załogę o płomieniach ciągnących się za samolotem
14:43:20Pierwszy oficer melduje awarię silnika nr 2.
14:43:30Kapitan wydaje komendę podniesienia podwozia.
14:43:49Pierwszy oficer: "Prędkość!"
14:43:59Alarm GPWS (Ground Proximity Warning System)
14:44:14 - 14:44:16Pierwszy oficer: "Spróbujmy na Le Bourget". Kapitan: "Za późno, nie ma już czasu..."
14:44:31Koniec nagrania

Kliknij tutaj, aby przeczytać artykuł o katastrofie z miesięcznika "Focus"