Lotnictwo cywilne


Samoloty pasażerskie


Boeing 787 Dreamliner

Kokpit
Photo: www.boeing.com
Źródło: www.boeing.com

Boeing 787-8. Zdjęcie Pauliny Jeżowskiej / Photo by Paulina Jeżowska

Boeing 787 Dreamliner (co można tłumaczyć jako "liniowiec marzeń" - ciekawa nazwa, moim zdaniem) to nowy, dość rewolucyjny projekt, któremu jak sądzę warto poświęcić kilka słów mimo, że samolot jeszcze nie lata. Tym bardziej, że ten samolot ma w niedalekiej przyszłości zastąpić wysłużone LOTowskie Boeingi 767. Z moich informacji wynika, że LOT zamówił 8 samolotów w wersji 787-85D z opcją na dalszych 8, choć strona producenta podaje, że kontrakt przewiduje dostawę 14 maszyn (być może zamówienie na 8 maszyn jest potwierdzone, a reszta to opcja). Dostawy 8 maszyn miały się rozpocząć już w roku 2008 i trwać do roku 2010. Nastąpiły jednak opóźnienia w produkcji, co oznacza, że również dostawy dla LOT się opóźnią. Trudno mi teraz wypowiadać się na temat kiedy nastąpią pierwsze dostawy (z tego co wiem, oficjalny harmonogram jeszcze się nie pojawił), natomiast warto wspomnieć, że LOT będzie pierwszym europejskim użytkownikiem Dreamlinera (pierwszym światowym użytkownikiem, z tego co wiem, ma być All Nippon Airways).

Samolot będzie oczywiście pilotowany w systemie Fly-By-Wire. Jego wygląd zewnętrzny będzie bardzo charakterystyczny (m.in. "wygięte" do góry końcówki skrzydeł) - było to możliwe za sprawą wykorzystania w konstrukcji samolotu kompozytów (taki kształt skrzydeł poprawia własności aerodynamiczne samolotu), choć Boeing nie ukrywa, iż charakterystyczny wygląd zewnętrzny Dreamlinera spowodowany jest nie tylko względami aerodynamiki, ale również... marketingu. Już na wstępnym etapie inżynierowie i projektanci Boeinga mieli za zadanie stworzyć projekt, którego wygląd zewnętrzny sprawi, że samolot będzie rozpoznawalny, tak aby prawie każdy wiedział, iż jest to Dreamliner. Na etapie projektu samolot miał również ciekawie "zakrzywiony" ogon przypominający nieco rekina :), jednak zrezygnowano z tego ze względów aerodynamiki.




Zdjęcia: planespotter.filip (wyżej: wersja -8; niżej: wersja -9)

Dreamliner, w styczniu 2005 prezentowany jeszcze pod roboczą nazwą "7E7" jest dwusilnikowym, szerokokadłubowym samolotem pasażerskim średniego / dalekiego zasięgu (w zależności od wersji) o pojemności 210 - 330 miejsc. Konstrukcja ma być wykonana m.in. z kompozytów (50%), aluminium (20%) i tytanu (15%), co uczyni samolot znacznie lżejszym niż "typowe" (dotychczas produkowane) samoloty tej klasy. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych silników (Rolls Royce Trent 1000 lub General Electric GEnx do wyboru) samolot ma być wyjątkowo cichy (ok. 50 - 60% cichszy od dotychczasowych maszyn - biorąc oczywiście pod uwagę różnicę mas) oraz oszczędny jeśli chodzi o zużycie paliwa (także dzięki zastosowaniu nowoczesnych końcówek skrzydeł).
Nowością ma być także kokpit, wyposażony nie tylko w monitory ciekłokrystaliczne, ale także system HUD (Head-Up Display - dotychczas stosowany tylko w lotnictwie wojskowym). Jest on "przezroczystym" wyświetlaczem umieszczonym na wysokości oczu pilota (przed szybą kabiny), który wyświetla pilotowi dane dotyczące lotu nie przesłaniając widoku zewnętrznego - "nakładając" jakby te dane na widok otoczenia samolotu. Innowacyjnym pomysłem jest również zastosowanie dodatkowych ekranów przeznaczonych na elektroniczne "check-listy" (listy czynności kontrolnych) czy np. mapy. Ekrany te mają zredukować ilość "papierkowej roboty" dla załogi.



Zdjęcia: Antoni Szalecki

Jeśli chodzi zaś o komfort pasażera, z pewnością zauważy on, że kabina pasażerska samolotu jest bardziej przestronna: przejścia i fotele są szersze, a okna większe (nowością jest elektroniczne przyciemnianie okien zamiast standardowych przesłon). Również system kolorowych diod, mogących tworzyć różnokolorowe oświetlenie kabiny (co ma pomóc pasażerom przystosować się do zmiany czasu, np. gdy diody emitują ciemnoniebieskie światło, dające wrażenie nocy, czy jasnożółte o poranku) jest ciekawym pomysłem. Ciśnienie w kabinie będzie utrzymywane jak dla 6000 stóp (1800 m), podczas gdy w "standardowych" samolotach utrzymywane jest ciśnienie odpowiadające 8 000 stóp (2400 m), co także wpłynie na komfort podróży, jak i systemy poprawiające stateczność samolotu w przypadku turbulencji (podobne do tych stosowanych w Airbusach).

Przy projekcie oczywiście współpracują poddostawcy z wielu krajów, projekt więc wykracza daleko poza samo USA.

Kliknij tutaj, aby posłuchać o systemach w kabinie B787 - wywiadu udziela ekspert Boeinga (serwis YouTube).

Kabina pasażerska

Więcej elektroniki - awionika i systemy

Ciekawostką jest, że samolot Dreamliner nie będzie wyposażony w system pneumatyczny AIR BLEED (sprężone powietrze pobierane z silników). Dlatego też, wiele systemów zasilanych w dotychczas produkowanych samolotach sprężonym powietrzem z silników, będzie teraz "napędzane" elektrycznie (takich jak np. instalacja klimatyzacyjna wyposażona w zasilane elektrycznie sprężarki, system rozruchu silników, hamulce, które będą zasilane elektrycznie zamiast hydraulicznie - system brake-by-wire). Pozwala to zwiększyć wydajność silników.

System hydrauliczny samolotu (produkcji firmy Parker Aerospace) będzie mieć ciśnienie 5000 psi (w porównaniu z 3000 psi w większości samolotów; system Concorde ma 4000 psi, a Airbusa A380 również 5000 psi). Pozwala to zmniejszyć wagę systemu.

Podzespoły awioniki produkują firmy Honeywell i Rockwell-Collins. Niektóre drobne części systemu awioniki dostarcza także firma Thales. System awioniki jest oparty na zasadzie CCS (Common Core System - system wspólnego rdzenia, dzięki któremu dużo łatwiej jest dokonać upgrade`u); wykorzystuje także między innymi Ethernet.

Warianty B787

B787 ma być produkowany w czterech wariantach:

  • 787-3 - wersja krótkiego / średniego zasięgu (4,650 – 5,650 km) przeznaczona na trasy o dużym natężeniu ruchu (pojemność miejsc pasażerskich 290-330, długość samolotu taka sama jak 787-8). Ta wersja miała powstawać głównie z myślą o klientach azjatyckich (z tego co wiem, Boeing w ogóle nie przewiduje certyfikacji europejskiej tej wersji). Na razie wygląda na to, że Boeing nie zebrał zamówień na tę wersję i że nie wejdzie ona do produkcji
  • 787-8 - wersja "bazowa" na trasy dalekiego zasięgu (14-200 - 15-200 km) o pojemności 210 - 250 miejsc
  • 787-9 - to "wydłużony" 787-8, o nieco większym zasięgu (14,800 - 15,750 km) i nieco większej pojemności (250-290 miejsc)
  • 787-10 - wersja o zasięgu 12 964 km dla 300 - 330 pasażerów. Pierwsza dostawa planowana w roku 2018


Boeing 787-9 w specjalnym malowaniu "Dumni z niepodległości Polski". Zdjęcie Pauliny Jeżowskiej / Photo by Paulina Jeżowska

Inauguracyjne loty rejsowe w poszczególnych liniach lotniczych (wg Wikipedii stan na 30.6.2016)

All Nippon Airways26.10.2011
Japan Airlines22.04.2012
Ethiopian16.08.2012
Air India19.09.2012
LATAM CHILE (dawne LAN Airlines)1.10.2012
United Airlines04.11.2012
Qatar Airways20.11.2012
Polskie Linie Lotnicze LOT14.12.2012
China Southern Airlines7.6.2013
Thomson Airways21.06.2013
Norwegian Air Shuttle04.07.2013
Hainan Airlines08.07.2013
British Airways09.08.2013
Aeromexico24.09.2013
Royal Brunei Airlines18.10.2013
Jetstar Airways13.11.2013
Jetairfly08.12.2013
Air Canada23.05.2014
Kenya Airways04.06.2014
Arke08.06.2014
Thai Airways25.07.2014
Air New Zealand09.08.2014
Royal Jordanian01.09.2014
Xiamen Airlines03.09.2014
Virgin Atlantic28.10.2014
Avianca16.01.2015
Royal Air Maroc20.01.2015
Etihad Airways01.02.2015
Scoot05.02.2015
Azerbaijan Airlines01.03.2015
American Airlines07.05.2015
Vietnam Airlines04.08.2015
Oman Air17.10.2015
KLM Royal Dutch Airlines23.11.2015

Informacja z 16.12.2009:

Oblot Dreamlinera, który odbył się w dniu wczorajszym (15.12.2009), zakończył się sukcesem. Samolot o znakach ZA001 (w wersji napędzanej silnikami Trent 1000) wystartował z Paine Field w okolicy Seattle o 10:27 czasu lokalnego. Za sterami zasiedli piloci Mike Carriker i Randy Neville. Ze względu na warunki pogodowe, lot trwał krócej niż planowano - samolot powrócił na lotnisko startu po 3 godzinach i 5 minutach (o godzinie 13:33 czasu lokalnego). W czasie lotu, samolot osiągnął wysokość 13,200 stóp (4 023 m) i rozwinął prędkość 180 węzłów (333 km/h). Po lądowaniu, kapitan Carriker skomentował: "Holy smokes! I guess it felt like we flew into the future of the Boeing Company" (w wolnym tłumaczeniu: Jasny gwint :), czuję się jakbym leciał w przyszłość Boeinga.)

Biuro Prasowe LOTu poinformowało mnie dziś, że "wg stanu na dzisiaj, dostawa pierwszych 5 egzemplarzy planowana jest na rok 2011-2012, następne 3 w trzech kolejnych latach po jednym, czyli 2013, 2014, 2015".

Więcej informacji o oblocie samolotu na stronie Boeinga. W zakładce "Webcast" zamieszczono filmiki z lotu.

Kliknij tutaj, aby przeczytać komunikat prasowy Boeinga dotyczący oblotu.



Aktualizacja 28.09.2011

Przedwczoraj nieopodal Seattle miała miejsce uroczysta ceremonia przekazania pierwszego Dreamlinera dla pierwszego klienta - japońskich linii ANA All Nippon Airways. Samolot odleciał do swojego nowego "domu" na lotnisku Tokio-Haneda w dniu wczorajszym ok. 16.30 czasu warszawskiego. Maszyna wylądowała już na lotnisku Haneda. Z tego co mi wiadomo, Boeingi 787 wejdą do służby w liniach ANA w styczniu 2012 (choć tak odległa data wydaje mi się więc dziwna, może więc posiadam złe informacje) zarówno na trasach dalekodystansowych (początkowo Haneda-Frankfurt) i międzynarodowych krótkodystansowych (Haneda-Pekin), jak również na trasach krajowych (Haneda-Okayama). Samolot będzie również obsługiwał rejsy charterowe (Tokio Narita-Hong Kong). Linie ANA zamówiły ogromną liczbę Dreamlinerów, dlatego też siatka połączeń będzie powiększana w miarę otrzymywania nowych maszyn. Pierwszą maszynę pomalowano w specjalne inauguracyjne barwy.

Materiały z uroczystości i odlotu znaleźć można na oficjalnej stronie Boeinga (w przypadku nieaktualności linku należy wejść na serwis Boeinga newairplane.com).

Wnętrze B787 Dreamliner linii ANA - pierwszego operatora

Kliknij tutaj,tutaj,lub tutaj - 3 oficjalne filmy ANA pokazujące 3 różne konfiguracje

Aktualizacja 29.06.2013 - Dreamlinery w PLL LOT


Zdjęcie jest własnością Biura Prasowego PLL LOT, wszelkie prawa zastrzeżone. Podziękowania dla p. Andrzeja Kozłowskiego.

Polskie Linie Lotnicze LOT posiadają już 6 Boeingów 787 Dreamliner. Trzeci powinien przylecieć jeszcze w styczniu. Dreamlinery LOTu wyposażone są w silniki Rolls Royce. W samolocie znajduje się 18 miejsc klasy Elite Club (klasa biznes), 21 miejsc klasy Premium Economy oraz 213 miejsc klasy ekonomicznej (gdzie każdy fotel również posiada indywidualny ekran dotykowy do rozrywki pokładowej). Już 16 stycznia 2013 B787 LOTu poleci w pierwszy rozkładowy rejs Warszawa-Chicago,1 lutego do Toronto, 3 lutego do Nowego Jorku, zaś do Pekinu 3 marca 2013. Poniższa tabela: źródłem jest serwis airfleets.net

RejestracjaSamolotNumer fabrycznyNumer na linii produkcyjnejData pierwszego lotuData dostawy
SP-LRABoeing 787-85D Dreamliner35938LN: 6118.10.201215.11.2012
SP-LRBBoeing 787-85D Dreamliner37894LN: 7801.12.201220.12.2012
SP-LRCBoeing 787-85D Dreamliner35940LN: 8613.01.201316.05.2013
SP-LRDBoeing 787-85D Dreamliner35941LN: 8704.06.201322.06.2013
SP-LREBoeing 787-85D Dreamliner35939LN: 8815.07.201329.07.2013
SP-LRF "Franek"Boeing 787-85D Dreamliner35942LN: 16110.03.201430.04.2014
SP-LRGBoeing 787-8 Dreamliner35944LN: 56823.05.201709.06.2017
SP-LRHBoeing 787-8 Dreamliner35943LN: 58323.05.201709.06.2017
SP-LSABoeing 787-9 Dreamliner38083LN: 67815.03.201822.03.2018
SP-LSBBoeing 787-9 Dreamliner38084LN: 69423.04.201804.05.2018
SP-LSCBoeing 787-9 Dreamliner39293LN: 71014.6.201827.6.2018
SP-LSDBoeing 787-9 Dreamliner38067LN: 804brak danych6.2.2019
SP-LSEBoeing 787-9 Dreamliner62173LN: 84320.04.201930.4.2019
SP-LSFBoeing 787-9 Dreamliner62172LN: 85522.05.20195.6.2019
SP-LSGBoeing 787-9 Dreamliner62144LN: 92010.10.201931.10.2019

Dotychczas Boeing (30.4.2016) wyprodukował 403 samoloty 787

Aktualizacja 18.09.2013 - oblot B787-9

W dniu wczorajszym miał miejsce pierwszy lot Boeinga 787-9. Samolot, pilotowany przez kapitanów Mike`a Bryan`a i Randy`ego Neville (który był drugim pilotem podczas oblotu B787-8 w 2009), wystartował z lotniska Paine Field w Everett o godzinie 11:02 czasu lokalnego (20:02 czasu polskiego). Lot trwał 5 godzin i 16 minut. Maszyna, o znakach N789EX, wyposażona w silniki Rolls Royce Trent 1000, osiągnęła w czasie lotu pułap 20,400 stóp (6 218 m) oraz prędkość 250 węzłów (463 km/h). Samolot wylądował na lotnisku Boeing Field w Seattle o 16:18 czasu lokalnego (1:18 w nocy czasu polskiego).

Aktualizacja 31.03.2017 - oblot B787-10

Dziś nastąpił pierwszy lot samolotu B787-10 (o znakach N528ZC). Lot trwał 4 godziny i 58 minut. Pilotowali kapitanowie Tim Berg i Mike Bryan.

Dane techniczne

787-3 (nie wszedł do produkcji) 787-8 787 - 9 787-10
Długość: 57 m 57 m 63 m68 m
Wysokość: 17 m17 m17 m17 m
Rozpiętość skrzydeł:52 m 60 m 60 m60 m
Średnica kadłuba:5,74 m5,74 m5,74 m5,74 m
Maksymalna masa startowa (MTOW):163 300 kg215 910 kg244 940 kg250 836 kg
Załoga kokpitowa: 2 pilotów
Liczba miejsc:290-330210-250250-290300-330
Silniki:2 silniki Rolls Royce Trent 1000 lub General Electric GEnx
Prędkość przelotowa:0,85 Macha
Zasięg:6 500 km15 700 km16 300 km12 964 km
Pojemność zbiorników paliwa:124 700 l124 700 l138 700 l138 700 l
Pułap operacyjny:13 100 m

Źródła:

wikipedia.pl
Boeing.com

Ostatnia aktualizacja podstrony 31.03.2017. Autor nie gwarantuje aktualności informacji!