Lotnictwo cywilne


Samoloty pasażerskie


Canadair Regional Jet (CRJ)



Zdjęcia / Photos by: Marek Stachowiak

Samolot Canadair Regional Jet został po raz pierwszy zaprezentowany w marcu roku 1989. Powstał "na bazie" biznesowego samolotu Challenger CL-600, ale także był wynikiem analiz marketingowych Canadair. Nowa konstrukcja (w porównaniu z CL600) dysponowała jednak kadłubem wydłużonym o ponad 6 m. Przeszła również wszystkie niezbędne modyfikacje przystosowujące konstrukcję do wymagań związanych z obsługą lotów pasażerskich. Regional Jet to wąskokadłubowy samolot odrzutowy przeznaczony na trasy regionalne. Jego początkowa pojemność wynosiła 50 miejsc. Pierwszą wersję samolotu nazwano CRJ - 100, opracowano również wersję o zwiększonym zasięgu (wyposażoną w dodatkowy zbiornik paliwa w środkowej części kadłuba), oznaczoną CRJ - 100ER. Samolot wszedł na trasy w roku 1992. CRJ - 100 wyposażono w 2 silniki turbowentylatorowe General Electric CF34 - 3A (o ciągu 41 kN każdy), montowane z tyłu kadłuba. Dodatkowym atutem samolotu było to, że do startu potrzebował pasa krótszego niż 2 km (ok. 1,8 km).

Wkrótce potem CRJ - 100 został zastąpiony przez CRJ - 200ER, który stał się "podstawową" wersją CRJ. Samolot posiadał tę samą konstrukcję co jego poprzednik, ale wyposażono go w lepszy silnik - CF34 - 3B1 (o ciągu 41,01 kN każdy). Samolot, dzięki zaawansowanej awionice (Collins ProLine 4 - "kokpit szklany" oraz wyposażeniu w TCAS i radar pogodowy) oraz wyjątkowo ekonomicznym i cichym silnikom, stał się wkrótce wyjątkowo popularną maszyną w swojej klasie - co znamienne, nie tylko w Ameryce Północnej, ale także na pozostałych kontynentach.


Powyżej: CRJ200

Samolot używa potrójnego (dla bezpieczeństwa) systemu hydraulicznego, a niektóre elementy (np. spoilery) obsługiwane są w technice fly-by-wire.
Waga pustego samolotu to 19 958 kg.
Wyprodukowano również wersję CRJ - 200LR, o wydłużonym zasięgu.

Następnie przyszła kolej na samolot CRJ - 700, o zwiększonej do 70 miejsc pasażerskich pojemności, unowocześnionej konstrukcji i systemach pokładowych, przeprojektowanym skrzydle oraz przeprojektowanej kabinie pasażerskiej. Tę wersję, oblataną w roku 1999, a w roku 2001 dostarczoną do pierwszego klienta, BritAir, wyposażono w silniki CF34-8C5 o ciągu 61,3 kN każdy. Tak jak poprzednio, opracowano również wersje CRJ - 700ER i CRJ - 700LR. Powstała również wersja CRJ - 705, która może zabrać na pokład do 75 pasażerów i ma wydłużony zasięg, oraz ogłoszona w roku 2003 wersja CRJ - 900, o pojemności 86 miejsc.

Następnie powstała seria godnych następców rodziny CRJ. W roku 2007 rozpoczęto prace nad modelami CRJ700 NextGen, CRJ900 NextGen oraz CRJ1000 NextGen. Samoloty te, odpowiedniki poprzednich wersji, cechują się przeprojektowaną kabiną pasażerską. Mają też poprawione osiągi, zmniejszone koszty eksploatacyjne, spalają mniej paliwa, są cichsze i bardziej przyjazne dla środowiska.


Powyżej: CRJ900 Next Gen

Dane techniczne:

CRJ - 100 CRJ - 100ERCRJ - 200ERCRJ - 200LRCRJ - 700CRJ - 700ERCRJ - 700LRCRJ - 705CRJ - 705ERCRJ - 705LRCRJ - 900CRJ - 900ERCRJ - 900LRCRJ - 1000CRJ-1000ER
Liczba miejsc pasażerskich:50707590100
Napęd:2 silniki turbowentylatorowe General Electric CF34 - 3A o ciągu 41 kN każdyCF34 - 3B1CF34 - 8C5GE CF34-8C5A1
Prędkość przelotowa:850 km/h860 km/h876 km/h885 km/h881 km/h870 km/h
Pułap:12 496 m
Zasięg: 1564 km2626 km2491 km3148 km2655 km3209 km3708 km3184 km3635 km3702 km2956 km2950 km3385 km 2760 km3130 km
Maksymalna masa startowa: 21 523 kg24 091 kg23 134 kg24 041 kg32 955 kg34 019 kg34 926 kg36 515 kg37 421 kg38 328 kg36 514 kg37 421 kg38 329 kg40 800 kg41 600 kg
Rozpiętość:21,44 m21,21 m23,24 m24,85 m26,18 m
Długość:29,65 m26,77 m32,51 m36,4039,13 m
Wysokość:6,3 m6,22 m7,57 m7,51 m7,50 m
Powierzchnia skrzydeł:48,31 m248,35 m270,61 m277,4 m2