Lotnictwo cywilne


Samoloty pasażerskie


Boeing 787 Dreamliner

B787 Dreamliner - strona główna

Kokpit

W kokpicie znajduje się 5 identycznych dużych ekranów LCD. Nazwano je MFD (Multifunction Displays). Jak nazwa wskazuje, są to ekrany wielofunkcyjne. Ekrany oznaczone na rysunku jako 1 i 2 są ekranami do dyspozycji kapitana, ekrany 3 i 4 służą pierwszemu oficerowi, zaś ekran 5 znajduje się na konsoli środkowej pomiędzy pilotami. Na konsolach bocznych pilotów znajdują się także małe ekrany EFB (Electronic Flight Bag).

Na ekranach EFB można wyświetlać wszelkie dokumenty, dotychczas dostępne w formie papierowej. Obejmuje to np.mapy lotniska, wszelkie instrukcje techniczne samolotu (np. FCOM, QRH), książkę lotów (logbook - wpisuje się do niej każdy odbyty danym samolotem rejs, jak również wszelkie awarie i defekty techniczne dotyczące samolotu), arkusz wyważania (loadsheet). Można również za pomocą EFB komunikować się z komputerami pokładowymi (FMC) - np. wprowadzić trasę przelotu czy dokonać obliczeń wyważenia lub prędkości startowych. EFB pokazuje również obraz z zainstalowanych w samolocie kamer bezpieczeństwa.

W konfiguracji standardowej (tj. jeśli nie ma awarii wyświetlaczy), lewa część wyświetlacza 1 pokazuje "sekcję pomocniczą" (AUX). W jej górnej części wyświetlany jest tzw. Flight Data Block (FDB), czyli informacje dotyczące danego rejsu. Obejmują one m.in. numer rejsu, znak wywoławczy SELCAL, numer rejestracyjny samolotu, aktualną datę i godzinę oraz czas, jaki upłynął od startu, jak również ustawioną częstotliwość radiową VHF. Poniżej FDB wyświetlane są natomiast wiadomości od kontroli lotów (ATC Message Block) - samolot bowiem może komunikować się z kontrolą lotów nie tylko głosowo, ale także za pomocą łącza danych.
Prawa, większa część wyświetlacza 1 pokazuje w swojej górnej części sekcję PFD (Primary Flight Display). Znajdują się tam podstawowe informacje dotyczące lotu, jak m.in. sztuczny horyzont, wysokość, prędkość czy włączone tryby autopilota. Tuż pod nimi pokazywana jest trasa przelotu i inne podstawowe informacje nawigacyjne.

Wyświetlacz 2 w swojej lewej części pokazuje sekcję ND (Navigation Display), czyli informacje nawigacyjne, w prawej natomiast sekcję EICAS (Engine Indication and Crew Alerting System), czyli m.in. komunikaty awaryjne, listy kontrolne (check-lists), położenie klap i podwozia, wskazania paliwa oraz, rzecz jasna, parametry pracy silników.

Ekran 3 pokazuje sekcję ND, natomiast zajmuje ona domyślnie całość wyświetlacza, jest to więc "powiększona" wersja tego, co jest standardowo pokazywane w lewej części ekranu 2. Oczywiście, na ekranie 2 kapitan może "ukryć" wskazania EICAS i wyświetlić sobie taką samą powiększoną mapę, jaką domyślnie prezentuje ekran 3. Pierwszy oficer może natomiast "podzielić" swój ekran 3 tak samo, jak dzieli się ekran 2 kapitana - na sekcje ND i EICAS. Taką właśnie (po rekonfiguracji manualnej) opcję widać na powyższym filmie z Youtube - tutaj to kapitan wyświetlił sobie pełną mapę, podczas kiedy pierwszy oficer podzielił swój ekran na sekcje ND i EICAS.

Wskazania ekranu 4 są analogiczne do ekranu 1.

Na ekranach 2 lub 3, jeśli pilot wybierze opcję pełnej mapy ND i ustawi odpowiednio duże powiększenie wskazanego na mapie obszaru lotniska, pilot może zobaczyć dokładną mapę portu lotniczego, ułatwiającą m.in. poruszanie się po drogach kołowania (widać to na powyższym filmiku).

Wyświetlacz 5 domyślnie prezentuje wskazania CDU (Control Display Unit) , które zastępują interfejs służący do komunikacji z komputerami pokładowymi, znany z wcześniejszych samolotów jako MCDU (Multipurpose Control and Display Unit).

Oczywiście, jak wspomniałem, wszystkie te wyświetlacze są identyczne, co oznacza, że w przypadku awarii (lub manualnej rekonfiguracji przez pilota), wyświetlacze te mogą przejąć funkcję innych wyświetlaczy. Oprócz opisanych domyślnych wskazań, na każdym wyświetlaczu pilot może wyświetlić także inne dane, np. sekcję COMM (służącą do ustawiania częstotliwości radiowych), SYS (schematy poszczególnych instalacji samolotu) czy CHKL (listy kontrolne).